1454, 'Όταν τα μίντια "κόβονται" ... στον ουρανό'',



                      

"Τὸ δὲ τὴν πόλιν σοι δοῦναι, οὔτ’ ἐμόν ἐστιν οὔτ’ ἄλλου....
" Απόδοση στη Ν. Ελληνική: 
Το να σου παραδώσω την Πόλη ούτε δικό μου δικαίωμα 
είναι ούτε κανενός άλλου από τους κατοίκους της· 
γιατί όλοι με μια ψυχή προτιμούμε να πεθάνουμε με τη 
θέλησή μας και δε λυπόμαστε για τη ζωή μας». 
 Κων. Παλαιολόγος 
______________________________________________________


                           Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ                                                   

       ''Δεν πέθανε μαζί με μένα
            ο κόσμος ως το εικοσιένα...'',
            μούπε στον ύπνο μου ένα βράδυ,        
            μες σε εκθαμβωτικό σκοτάδι,       
            ο Βασιλιάς Παλαιολόγος....
            ''Που βρίσκομαι εδώ,
                                               ο λόγος,
            είναι πως σ' εξουσιοδοτώ
            να γράψεις κάτι εσύ γι αυτό
            που ευθύς αμέσως θα σου πω..

            Γράψε, στα χρόνια της σκλαβιάς,     
            τα τετρακόσια, ο ντουνιάς,
            τι έκανε χωρίς εμάς.
            Όλοι στην Άλωση φρενάρουν,
            κι οι επόμενοι που φιγουράρουν
            πρώτο τραπέζι στα βιβλία,
            σ' όλα σας τα σχολεία,
            είν' ήρωες του εικοσιένα.

           Η περιέργεια τρώει εμένα
           καθότι τα μίντια είναι κομμένα
           για μας εδώ στον ουρανό...''



Ξύπνησα και ένα καλπασμό
άκουγα ακόμα μες τ' αυτιά μου,
''δεν είμαι'' είπα ''στα καλά μου...''
Άλογα απομακρυνόνταν,
και φλάμπουρα του βασιλιά φαινόνταν                
πού καβαλάρηδες κρατούσαν...
Ήμουνα ξύπνιος ή με ξυπνούσαν ?


Όπως και νάχει μεγάλη η ευθύνη
να γράψω εγώ τι είχε γίνει
στον κόσμο για τέσσερις αιώνες....
Και καλοκαίρια και χειμώνες
κι όλες τις άλλες εποχές,
με γράψιμο νάναι συνεχές,
άντε να γράψω πενήντα έτη,
μα εγώ θα κάνω αυτό που πρέπει,
θα υπακούσω τον βασιλιά
όπως κι ο γέρος του Μωριά,
που τον μνημόνευε συχνά
λέγοντας :
"Ο βασιλιάς μου δεν παραδόθηκε,
αλλά στη μάχη αυτός σκοτώθηκε !!"


1454
           Με 1454 κάνω αρχή...
                 Η Πόλη έχει αλωθεί
                 την προηγούμενη χρονιά,
                 κι είν' σκλαβωμένη τώρα πια...
                 Καμάρι τόχει η Τουρκιά
                 που στην Ευρώπη επατήσαν.

                 Οι Ευρωπαίοι δεν βοηθήσαν,
                 την Πόλη μόνη της αφήσαν,
                 κι οι Οθωμανοί την κατακτήσαν.

                 Σύντομα μετανοήσαν...
                 κι απ' τους κατακτητές... 
                                           πάντες τη ''βρήκαν'', 
                 σε όλους τους θα επιτεθούν,
                 και προς Βιέννη προχωρούν!


Αλλά ας τα πούμε απ' την αρχή...

Με του Σουλτάνου διαταγή
μήνες ψάχναν εδώ και κεί  
για τον Γεννάδιο πούχε χαθεί
στης άλωσης τη καταστροφή

Βρέθηκε....
                   και με τελετή,
του δίνει εξουσία πολύ,
αφού τον κάνει Πατριάρχη.
Του γένους όλου του λέει ''θα άρχει'',
και την ανάγκη των Τούρκων αν θάχει,
αμέσως ετούτος να τη ζητήσει,
προσωπικά τούδωσε εγγύηση.

Ήτανε στόχος και σκοπός
να άρχει ανθενωτικός*,                 *εναντίον της ένωσης, Ορθοδόξων και Καθολικών 
γιατί 'ταν σίγουροι, πως αυτός
στο άκουσμα "Καθολικός"
πάθαινε αμέσως αλλεργία,
και 'μίλα εναντίον με μανία.

«Άθλιοι Ρωμαίοι, εις τι έπλανήθητε και απεμακουνάτε έκ της  
ελπίδος τον Θεού και ηλπίσατε εϊς την δυναμιν των Φράγκων...
Γενάδιος

Έτσι πια λόγος δεν συντρέχει
και με εξυπνάδα αποτρέπει,
την ένωση των εκκλησιών
και βέβαια νέων σταυροφοριών.

Με τον Γεννάδιο θα εξασφαλίσει
ότι ουδέποτε η Δύση,
θαρχότανε να βοηθήσει
τους ομοθρήσκους Χριστιανούς,
τους ανθενωτικούς,
τους Ελληνόφωνους,
                                  τους μισητούς.
          _____________


                Αφού μας σβήσαν απ' το χάρτη
               οι Τούρκοι που τόχανε γινάτι,
               ας πα' να δούμε όλους τους άλλους,
               πλούσιους, φτωχούς, μικρούς, μεγάλους...
               και θα γυρνάμε πάλι πίσω,
               στα πάτρια εδάφη, ας τα ορίσω,
               σε κάθε μας ξεσηκωμό
               σε κάθε αγώνα εθνικό,
               σε όλα μας τα επαναστατικά,
               από την Λέσβο*                                                     *Εξέγερση 1462
                                        έως τα Ορλωφικά...                     *Εξέγερση 1770 
            
               Τριάντα επαναστάσεις έχουν καταγραφεί,
               στα όσα χρόνια οι Οθωμανοί
               στα εδάφη μας είχαν κατοχή.
                          ______________





1454 Τεύτονες 

                     "Drang nach osten"....
                                     Ήτοι στα καθ' ημάς
                      η "πορεία προς Ανατολάς".
το έμβλημα του Τάγματος
                      του "Τάγματος των Τευτόνων".                                                          
                      Στην διάρκεια των αιώνων,
                      έχουν μεταμορφωθεί
                      από νοσοκομειακοί,
                      στη σταυροφορία μοναχοί,                                    
                      τότε στη Άγια Ανατολή   
                      σε "Τεύτονες Ιππότες",
                      σε επιθετικούς στρατιώτες
                      φανατισμένους Γερμανούς,
                      που...
                            με πρόσχημα σταυροφορία,
                      σε μία φονική πορεία,
                      τα πάντα κατακτούν.

                       Τους πάντες πολεμούν,
                       από τους Ρώσους ως Πολωνούς
                       κι όλους τους γειτονικούς λαούς....
                                      __________





  1454   Έντυπη γραφή

             Γιατί τον Gutenberg σαν Γουτεμβέργιο
                        από τον δάσκαλο τον Στέργιο
                        ακούγαμε έτσι στο σχολείο ?
             
                       Το παίρναμε αυτό για αστείο
                       και λέγαμε γιατί αλλάζει
                       τα ονόματα... τι τον πειράζει ?

                       Κανείς δεν είχε καταλάβει
                       πως ο παλιός ο δασκαλάκος
                       στις βίγλες φύλαγε με πάθος
                       του κόσμου την πιόμορφη τη γλώσσα.

                       Τώρα θα έδινα όσα όσα
                       νά 'φερνα πίσω τις δασείες
                       περισπωμένες και οξείες
                       που δείχναν την καταγωγή μας
                       πριν την ''υποβάθμισή'' μας.

                       Αυτός λοιπόν ο Γουτεμβέργιος
                       που έτσι λέμε περιέργως,
                       (το περιέργως, για αδαείς)
                       γίνεται της έντυπης γραφής
                       ο εφευρέτης, και τυπωμένη
                       η σκέψη πλέον βγαίνει,
                       κι η γνώση πολυταξιδεμένη
                       θα γίνει... και αλλαχού πηγαίνει


Εν Γερμανία....
                  πρώτη παραγγελία
στου Γουτεμβέργιου την εταιρεία,
τα συγχωροχάρτια για την εκκλησία,
στα (πλάκας μεταλλικής) τυπογραφεία...

Έκτοτε πέσαν σ' ανεργία,
όσοι...
          αιώνες τα αρχεία
χειρόγραφα κρατούσαν.

Τώρα όλα μπορούσαν
να μπουν σ' ένα βιβλίο,
αλλά δεν αποκλείω,
με τους υπολογιστές
να είναι οι μέρες λιγοστές
και στα τυπογραφεία.
Αν δεν καούνε τα βιβλία
πριν φτάσει η τεχνολογία,
και κατασχέσεις, εκποιήσεις
δια της παγκοσμιοποίησης,
να γίνονται πέραν των σωμάτων,
ακόμη και επί των πνευμάτων...



Ενωτικοί και Ανθενωτικοί,  Λίγα χρόνια πριν από το μοιραίο 1453 στην Κωνσταντινούπολη είχαν αρχίσει να δια­μορφώνονται δύο ιδεολογικοπολιτικά ρεύματα: Ενωτικό ρεύμα που εκφραστής του είναι ο λογιότατος μητρο­πολίτης Τραπεζούντος Βησσαρίων. Οι Ενωτικοί πιστεύουν πως η Πόλη είναι δυνατό να σωθεί διά της ενώσεως των Εκκλησιών υπό την ηγεσία τον πάπα.  
Οι Ανθενωτικοί αντίθετα, πίστευαν ότι η «πτώση των ήτο μοιραία». Η Πό­λη λόγω των αμαρτιών της, θα έπεφτε στα χέρια των Τούρκων και το Γένος θα εσώζετο μόνο διά της πίστεως, διά της εμμονής δηλαδή στην Ορθο­δοξία. Το δεύτερο ρευμάτων ανθενωτικών έχει εκφραστή τον επίσκοπο Εφέσου Μάρκο Ευγενικό


* Γεννάδιος (κατά κόσμον Γεώργιος Σχολάριος), Συνεχιστής της πολιτικής τον Μάρκου Ευγενικού είναι ο βαθύτατα μορφωμένος μοναχός Γεννάδιος και ενώ όλα δείχνουν πως ο Πορθη­τής βαδίζει κατά της Πόλης, ο μοναχός κολλάει στην πόρτα του κελιού του έγγραφο, όπου, κατά τον ιστο­ρικό της Αλώσεως Δούκα, γράφει:
«Άθλιοι Ρωμαίοι, εις τι έπλανήθητε και απεμακουνάτε έκ της ελπίδος τον Θεού και ηλπίσατε εϊς την δύναμιν των Φράγκων, και συν τη πόλει. εν ή μέλλε­τε φθαρήναι, έσχάσατε και τό πατροπαράδοτον και ώμολογήσατε την ασέβειαν. Οϋαι υμίν έν τω κρίνασθαι».

Ο λαός της Πόλης βαθύτατα διαιρεμένος όταν αρχίζει η πολιορκία, και έτσι θα μείνει μέχρι τέλους!  Από αυτή τη διαίρεση επωφελήθηκε και ο ευφυής Πορθητής. 

* Ένα Σχέδιο που εξυπηρετούσε και τις δύο πλευρές, Όπως γράφει ο άλλος ιστορικός της Αλώσεως, ο Κριτόβουλος, μετά την άλωση ο Μωάμεθ ανεζήτησε παντού και επί μήνες τον Γεννάδιο, ο οποίος είχε αιχμαλωτισθεί αλλά βρι­σκόταν υπό την προστασία ενός ισχυρού Τούρκου προύχοντα σ' ένα προάστιο της Αδριανούπολης. 
Ο Μωάμεθ τον κάλεσε κοντά του κι επειδή ο πατριαρχικός θρόνος χήρευε, τον έκανε πατριάρχη. Σύμφωνα με τον Γ. Φραντζή, άλλον ιστορικό της Αλώσεως, ο σουλτάνος δέχτηκε τον νέο Πατριάρχη σαν ηγεμόνα, του έδωσε «δεκανίκιον», ήτοι πατριαρχική ρά­βδο που στο πάνω μέρος έχει ένα χρυσό μήλο. και οι Τούρκοι την λένε «χαζράνι» – δείγμα της εξου­σίας του και αφού τον συνόδεψε μέχρι την πύλη «άνεβίβασεν αυτόν εις ΐππον ευπρεπισμένον», ενώ τιμητική φρουρά τον συνόδεψε έως την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, που ήταν η πρώτη έδρα του Πατριαρχείου μετά την Άλωση. 

Ο Αθανάσιος Υψηλάντης στο περισπούδαστο έργο του «Τα μετά την άλωσιν». που εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1870, γράφει, έχοντας υπόψη όλες τις σχετικές πηγές, πως ο σουλτάνος είπε στον Γεννάδιο: «Πατριάρχευε έν ειρήνη και έχε την φιλίαν Ημών έν οίς χρηζοις καί έθελοις. έχων πάντα τα προνομία των προκάτοχων σου». 



* Γενάδιος Μιλλέτ-μπασης, Πέρα από τα θρη­σκευτικά και πνευματικά προνόμια, ο σουλτάνος έδωσε στον Γεννάδιο και πολιτικά προνόμια. Έτσι ο Πατριάρχης αναδείχθηκε σε πολιτικό αρχηγό όλων των υπηκόων χριστιανών τον σουλτάνου. Ήταν δηλαδή Μιλλέτ-μπασης, που σημαίνει εθνάρ­χης. (Για τα προνόμια τον κλήρου στην τουρκοκρατία  βλ. σχετικά το βιβλίο της Ελ. Ε. Κούκκου.

Λόγοι παραχωρήσεως των προνομίων,  Όπως φαίνεται από πολλές πηγές, ο Πορθητής έδωσε στον Πατριάρχη ένα «βεράτιο» (=διάταγμα), με το οποίο παραχωρούσε τα πρώτα προνόμια, το οποίο δεν σώθηκε, όπως δεν σώθηκαν κι άλλα μεταγενεστέρων χρόνων, που αποτελούσαν το corpus των προνομίων τη; Εκκλησίας. 

Οι λόγοι πον υπο­χρέωσαν τον σουλτάνο – και τους μετά από αυτόν – να προβούν σε σημαντικές προς τον κλήρο παρα­χωρήσεις είναι:

1. Πολιτικοί: Ο σουλτάνος ύψωσε το κύρος του Πατριάρχη – που ήταν φανατικός ανθενωτικός – με την παραχώρηση πολλών εξουσιών, για ν’ αποτρέ­ψει την ένωση των δύο Εκκλησιών.

2.  Διοικητικοί: Οι Οθωμανοί δεν διέθεταν ασκημένη υπαλληλία. Γι’ αυτό την πολιτική και θρησκευτική διαποίμανση των υποδούλων χριστιανών ανέλαβε ο Πατριάρχης, που ήταν υπόλογος έναντι του σουλτάνου.

3.  Θρησκευτικοί: Το Κοράνι επέτρεπε στους λα­ούς της Βίβλου (Χριστιανούς. Εβραίους) την ελεύ­θερη άσκηση της λατρείας. Το δίκαιο του «αμάν», που είχε διαμορφωθεί κατά τον 8o αιώνα, παρείχε προστασία στους μη μουσουλμανικούς πληθυσμούς, που είχαν υποταχθεί με τη θέληση τους.
Αυτό σημαίνει ότι τα προνόμια είχαν παραχωρη­θεί στους ανθενωτικούς κληρικούς, με τον όρο να συνεχίσουν την πολιτική αυτή. 

Ωστόσο, τα προνό­μια αυτά μπορεί βραχυπρόθεσμα να υπηρέτησαν την πολιτική των σουλτάνων, μακροπρόθεσμα υπη­ρέτησαν τα συμφέροντα των υποδούλων χριστια­νών. κυρίως των Ελλήνων. Ο Πατριάρχης μετα­βλήθηκε σε Εθνάρχη και εκτός από θρησκευτικός έγινε και πολιτικός αρχηγός των υποδούλων. Μετά τον σουλτάνο, ήταν το δεύτερο σε ισχύ πρόσωπο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την οποία απο­τελούσαν δύο βασικά «μιλλέτια» (εθνότητες): το μουσουλμανικό και το χριστιανικό. Του κυρίαρχου μουσουλμανικού αρχηγός ήταν ο σουλτάνος, του δε υπόδουλου ο Πατριάρχης. 

Επειδή όμως η λέξη «μιλλέτ» στα τουρκικά έχει θρησκευτικό προσδιο­ρισμό. σταδιακά το χριστιανός πήρε εκτός από θρη­σκευτική και πολιτική σημασία. Υποδήλωνε εθνό­τητα. Έτσι για μας το χριστιανός ορθόδοξος δεν εί­ναι μόνο θρησκευτικός αλλά και εθνικός προσδιο­ρισμός.


Η διήγηση του Γ. Σφραντζή ως μοναδικού αυτόπτη μάρτυρα της άλωσης της Κωνσταντινούπολης εδώ

* Τεύτονες,  Εκείνα τα γερμανικά φύλλα που δεν ήρθαν σ' επαφή με το Ρωμαϊκό πολιτισμό και που μπαίνουν στην ιστορία από το 800 και μετά δια της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Καρλομάγνου όταν δηλαδή ο χριστιανισμός έχει επικρατήσει σ' ολόκληρη την περιοχή της σημερινής Ευρώπης. Στα Γερμανικά οι Τεύτονες (από το Τeutsche παραφθορά του  Deutsche) ονομάζονται  Deutsche (Ντόιτσε) από το Deus.

* Τευτονικό Τάγμα,  O μέλανας σταυρός του τάγματος των Tευτόνων Iπποτών σκίαζε τις τέσσερις άκρες της Aνατολικής Eυρώπης για περισσότερο από τρεις αιώνες. Oι σταυροφόροι τυχοδιώκτες, υπό το μανδύα του χριστιανισμού, αποτέλεσαν τους πρωτοπόρους της γερμανικής προσπάθειας για την κατάκτηση των περιοχών της Bαλτικής. Ποια ήταν, όμως, τα αίτια που οδήγησαν στην "αποκαθήλωση" του τάγματος και στην αποτυχία του οράματος του πολυπόθητου "Drang Nach Osten", της προς ανατολάς επεκτάσεως;
Κατά την περίοδο της Γ΄ Σταυροφορίας -1189-1192- ως προσωπικό ενός νοσοκομείου που στήθηκε από Γερμανούς εμπόρους και προσκυνητές στην Άκρα, για να προσφερθούν υπηρεσίες περίθαλψης και ξεκούρασης στους τραυματίες και ταλαιπωρημένους Γερμανούς που μετείχαν στην πολιορκία της πόλης δημιουργείται το τάγμα και σιγά σιγά παίρνει τη μορφή του θρησκευτικού τάγματος. 
Την επόμενη χρονιά αναγνωρίζεται από τον πάπα ως:  ''ecclesiae Santa Mariae Hiersolymitanae Theutonicorum fratrum''.  

Επτά χρόνια αργότερα μετεξελίσσεται σε στρατιωτικό-ιπποτικό τάγμα, ακολουθώντας το παράδειγμα των Ναϊτών, με τους οποίους διατηρούσαν στενούς δεσμούς και συνέχισαν να διατηρούν και στα επόμενα χρόνια.  Το όνομα του τάγματος μετά τη στρατικοποίηση του (1198) διαμορφώθηκε σε: 

''Ordo domus Sancta Maria Τheutonicorum Ierosolimatanorum'', δηλαδή "Τάγμα του γερμανικού οίκου (νοσοκομείου) της Αγίας Μαρίας των Ιεροσολύμων",  και βέβαια αφορούσε μόνο τους Γερμανούς, ήταν εθνικό τάγμα. Στις 15 Ιουλίου 1410, μια καθοριστική μάχη, από τις μεγαλύτερες στην ιστορία του Μεσαίωνα αποβαίνει μοιραία.
Στη μια πλευρά ήταν οι Τεύτονες Ιππότες, με δυτικοευρωπαίους μισθοφόρους, υποστηριζόμενοι από πεζικό και κανόνια, 27,000 άντρες στο σύνολο, διοικούμενοι από τον Ulrich von Jungingen,  έξω από το χωριό του Grunwald (επίσης γνωστό σαν Tannenberg). 
Στην άλλη πλευρά ήταν ένας μεγαλύτερος στρατός από Πολωνούς, Λιθουανούς και Ρουθήνιους, υποστηριζόμενοι από Τσέχους και Ταταρικά εφεδρικά σώματα, περίπου 39,000 άντρες, διοικούμενοι από τον βασιλιά Wladyslaw Jagiello. Πολλές ώρες πέρασαν...


Hermann von Salza, 1209-1239
Μέχρι το τέλος της μέρας, 8,000 Τεύτονες Ιππότες είχαν σκοτωθεί, μαζί τους και ο ηγέτης του τάγματος, Ulrich von Jungingen, και 14,000 φυλακισμένοι πάρθηκαν για λύτρα.

Η παρουσία των Τευτόνων δεν ήταν τόσο ισχυρή στη Μ. Ανατολή όσο αυτή των Ναϊτών και των Ιωαννιτών, ωστόσο, η σημασία τους αναβαθμίστηκε δραματικά όταν ο μάγιστρος φον Ζάλτσα (Hermann von Salza, 1209-1239) αναβαθμίστηκε σε πρίγκιπα της Αυτοκρατορίας και κατά την παραμονή του στους Αγίους Τόπους ήταν συνεχώς περιτριγυρισμένος από τους λευκοντυμένους ιππότες με τον ευδιάκριτο μαύρο σταυρό. 

Τον ίδιο καιρό οι Τεύτονες κυριάρχησαν στο κάστρο Μονφόρ, το οποίο κράτησαν για πέντε δεκαετίες, μέχρι την κατάκτηση του από τους μουσουλμάνους (1271). Γι' αυτό το διάστημα ήταν το αρχηγείο του τάγματος. Ταυτόχρονα, οι Τεύτονες είχαν αρχίσει να λαμβάνουν σημαντικές προσφορές σε γαίες στη Γερμανία, την Ιταλία αλλά και στην Ελλάδα. 
περισσότερα για το Τευτονικό τάγμα εδώ



* Τυπογραφία, Η τεχνική της αναπαραγωγής κειμένων (και εικόνων) με «τύπους» ή κινητά μεταλλικά στοιχεία, που μέχρι τα μέσα περίπου του προηγούμενου αιώνα ήταν το μοναδικό μέσο για την εκτύπωση κειμένων. Για να υπάρξει επομένως τυπογραφία, πρέπει κατ’ αρχάς να κατασκευαστούν τα μεταλλικά στοιχεία. Απαιτούσε επιδεξιότητα, άριστη γνώση των υλικών και μεγάλη ακρίβεια. 

Τα τυπογραφικά στοιχεία εκτός από ανθεκτικά έπρεπε να έχουν ακριβώς το ίδιο ύψος, γιατί διαφορετικά η εκτύπωση δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί.
Ο Γουτεμβέργιος πειραματίστηκε πολύ με τα μέταλλα των στοιχείων και κατέληξε στην χρήση ενός κράματος από μόλυβδο, αντιμόνιο και κασσίτερο. Ο κασσίτερος χρησιμοποιήθηκε γιατί ο μόλυβδος από μόνος του οξειδώνεται (σκουριάζει) ταχύτατα και μετά την χύτευση κατέστρεφε τα μολύβδινα στοιχεία. Το αντιμόνιο προστέθηκε για να αυξήσει την αντοχή των στοιχείων στη φθορά της χρήσης.


* Γουτεμβέργιος,  Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg, θεωρείται ο «πατέρας» της μηχανικής εκτύπωσης μολονότι είχαν ήδη κατασκευαστεί κινητά τυπογραφικά στοιχεία από τον Ολλανδό Λαυρέντιο Κοστέρ στο Χάρλεμ, γιατί εκείνος συνέλαβε πρώτος την ιδέα της τυπογραφικής μεθόδου στο σύνολό της.
Το 1434 ο Γουτεμβέργιος κάνει τα πρώτα του βήματα στην τυπογραφία, ύστερα από τη μαθητεία του ως χρυσοχόος. Τα πρώτα αποτελέσματα διαφαίνονται το 1436 στις πρώτες δοκιμές στο Στρασβούργο οπότε εκτυπώνει  με κινητούς ξύλινους χαρακτήρες, λαϊκά, θρησκευτικά βιβλία. Μετά από διάφορες προσπάθειες πετυχαίνει, το 1441, με τη βοήθεια ενός βελτιωμένου μελανιού, να αξιοποιήσει εκτυπωτικά και τις δύο όψεις μιας σελίδας χαρτιού.

Το 1450 προχωρά σε συνεταιρισμό με τους Schoffer και Johann Fust, προκειμένου να κατασκευάσει ένα τυπογραφείο, στο οποίο θα λειτουργήσει την τυπογραφική πρέσα του. Μία από τις πιο κερδοφόρες δραστηριότητες της νέας επιχείρησης ήταν το τύπωμα χιλιάδων συγχωροχαρτιών για την Εκκλησία, μεταξύ 1454 και 1455.

* Η Βίβλος του Γουτεμβέργιου,  Το πρώτο βιβλίο μαζικής παραγωγής, που για πολλούς είναι το καλύτερο και αρτιότερο τεχνικά βιβλίο που τυπώθηκε ποτέ.  
Είναι η μεγάλη επιτυχία του για την αξιοποίηση της εφεύρεσής του και ήρθε με την εκτύπωση, το 1455, αυτής της Βίβλου των 42 γραμμών στα λατινικά, σε 180 αντίτυπα, τα περισσότερα σε κοινό χαρτί και μερικά σε χαρτί εξαιρετικής ποιότητας (vellum), μία αισθητικά άριστη τυπογραφική εργασία, αν και αποτελεί μόλις το πρώτο τυπογραφικό προϊόν του. Είναι ευρέως γνωστή ως η Βίβλος του Γουτεμβέργιου. 

Αυτό το κατόρθωμα, ωστόσο, κόστισε στον εφευρέτη τον πολλαπλασιασμό των χρεών του. Ο χρηματοδότης του, Fust κατέθεσε μήνυση κατά του Γουτεμβέργιου απαιτώντας τα χρήματα που του δάνεισε. Το δικαστήριο αποφασίζει υπέρ του Fust, ο οποίος ανέλαβε τον έλεγχο του εργαστηρίου για το τύπωμα της Βίβλου και τα μισά τυπωμένα αντίτυπα. 
Ο Γουτεμβέργιος χρεοκόπησε, αλλά από μαρτυρίες φαίνεται ότι διατήρησε -ή ξεκίνησε- ένα μικρό τυπογραφείο, ενώ συμμετείχε στο τύπωμα της Βίβλου στο Bamberg, γύρω στα 1459. Εξίσου πιθανόν είναι το να τυπώθηκε στο εργαστήριο του το μεγάλο λεξικό Catholicon (300 αντίτυπα/744 σελίδων), το 1460, αλλά είναι δύσκολο να διατυπωθεί με σιγουριά αφού δεν έφερε κανένα από τα τυπωμένα βιβλία όνομα ή χρονολογία. Ο Γουτεμβέργιος πέθανε φτωχός το 1468. Το τυπογραφείο του έχει κηρύξει πτώχευση.

Το μηχανικό πιεστήριο, ένα μέσο το οποίο με ορισμένες βελτιώσεις του μηχανικού συστήματος κυρίως, παρέμεινε το κύριο μέσο εκτύπωσης μέχρι τις αρχές του 20ου αι. Η εφεύρεση του Γουτεμβέργιου επέτρεψε για πρώτη φορά τη μαζική παραγωγή τυπωμένων βιβλίων και έκανε τα βιβλία προσιτά για όλους τους ανθρώπους, αποτελώντας το σημαντικότερο όπλο κατά του αναλφαβητισμού.

Σε λιγότερο από μία δεκαετία από τον θάνατο του Γουτεμβέργιου, λειτουργούσαν σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Δυτικής Ευρώπης τυπογραφικά εργαστήρια. Τα βιβλία αναπαράγονταν σε χιλιάδες αντίτυπα. Η αριστοκρατία έπαψε να είναι ο μοναδικός αποδέκτης της γνώσης. Το τυπωμένο βιβλίο έγινε προσιτό σε μεγαλύτερο αριθμό πολιτών.

Αλφαβητάρια, γραμματικές, έπη και μύθοι των λαών του κόσμου, θρησκευτικά και φιλοσοφικά κείμενα είναι τα βιβλία που χαρακτηρίζουν τα πρώτα χρόνια της τυπογραφίας. Πολύς κόσμος μάθαινε γραφή και ανάγνωση, γιατί το βιβλίο είχε γίνει φθηνό και προσιτό. Η τυπογραφία βοήθησε ενεργά στην πολιτισμική επανάσταση της Αναγέννησης.


* Project Gutenberg, Προς τιμή της μνήμης του μια εθελοντική προσπάθεια ψηφιοποίησης, αρχειοθέτησης και διανομής πολιτισμικών έργων μέσω Διαδικτύου, ονομάζεται ''Project Gutenberg'' (εγχείρημα Γουτεμβέργιος), ξεκινάει το 1971 και σήμερα είναι, η αρχαιότερη ψηφιακή βιβλιοθήκη.
_____________________________________________________


Βιβλιογραφία:
. Η αρχή του τέλους, Ε.Τσιμπονάκη εκδόσεις Εντός
. Η πόλις εάλω, χρονικό, Γ.Φραντζής εκδόσεις Λιβάνη
. Το Βυζάντιο ως χώρος, Johannew Koder εκδόσεις Βάνιας
. Από το Βυζάντιο στην Αναγέννηση, N.G Wilson εκδόσεις Λιβάνη

στις σημειώσεις μας βοήθησαν:
https://istoriatexnespolitismos.wordpress.com
http://www.militaryhistory.gr/
http://bizdim.gr/
http://tvxs.gr/news
 Απόσπασμα από το έμμετρο έργο  
"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ  
Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας 
Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια 

   Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας   

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.